Probiotyki, które są pomocnymi bakteriami chroniącymi organizm przed tymi szkodliwymi, kiedyś były dosłownie wszędzie. Występowały w dużej ilości w produktach (naturalnych!) takich jak: zsiadłe mleko, kefiry, jogurty, kiszone warzywa. Człowiek spożywając te artykuły na co dzień, wyposażał swój organizm w miliony małych organizmów, gotowych do walki o nasze zdrowie, gdy tylko zajdzie taka potrzeba.
Antybiotyki, stres, sterylne środowisko, produkty chemiczne oraz fakt, że o produkty naturalne coraz trudniej sprawiają, że pozbawiliśmy organizm możliwości tego typu ochrony, co skutkuje nie tylko przypadłościami występującymi wewnątrz organizmu, ale efekty braku pożytecznych bakterii są widoczne również na skórze.
Przykłady występowania braku równowagi mikrobiologicznej skóry są następujące:
Trądzik
W roku 2014 Bowe wraz z innymi naukowcami przeanalizowali teorię z 1930 roku, określaną jako „oś jelitowo-mózgowo-skórna”, która sugeruje, że zaburzone stany emocjonalne, takie jak stres, lęk i depresja mogą wzajemnie oddziaływać na zmienioną flory jelit (SIBO: small intestinal bacterial overgrowth) i powodować przeciek z przewodu pokarmowego, co z kolei skutkuje ogólnoustrojową reakcją zapalną z objawami skórnymi, takimi jak trądzik. Choć ta teoria nie została zbadana bezpośrednio w odniesieniu do trądziku, Parodi i współpracownicy wykazali w 2008 r., że pacjenci z trądzikiem różowatym mieli dziesięciokrotnie wyższy poziom SIBO w porównaniu z zdrową grupa kontrolną. Dostarczanie probiotyków w przypadku pacjentów z trądzikem powoduje zmniejszenie uwalniania mediatorów zapalnych, a także znaczne zwiększenie produkcji ceramidów i odbudowy ochronnych barier skórnych.
Atopowe zapalenie skóry
Kolonizacja bakterii Staphylococcus (Staphylococcus epidermidis – gatunek bakterii Gram-dodatnich, należący do rodzaju gronkowców, wywołujący zakażenia oportunistyczne) na skórze z wypryskami jest zjawiskiem powszechnym i znanym, podobnie jak w przypadku atopowego zapalenia skóry. Jako takie probiotyki teoretycznie dają podwójne korzyści: terapii antybakteryjnej i przeciwzapalnej. Probiotyki podawane miejscowo na skórę są kolejnym, wschodzącym podejściem do atopowego zapalenia skóry i naprawy bariery skórnej, z dodatkową korzyścią wynikającą z rosnącej produkcji ceramidów lokalnych.
Gojenie ran / MRSA
Kefiry to naturalne związki probiotyczne o właściwościach przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych. Huseini i jego koledzy zbadali zastosowanie żeli opartych na naturalnym kefirze o różnym czasie trwania inkubacji (badano myszy z oparzeniami skórnymi). Żele kefirowe porównano z placebo i srebrną sulfadiazyną (terapia konwencjonalna). Podsumowując badania- żel zawierający naturalny kefir po 96 godzinach inkubacji dał najlepsze efekty ze wszystkich stosowanych w badaniu substancji, pod względem leczenia stanów zapalnych, tworzenia się blizn i ponownego nabłonkowania.
Ponieważ pacjenci z przewlekłymi ranami są narażeni na skolonizowanie przez MRSA (gronkowcem aureus opornym na metycylinę), badacze zbadali również rolę probiotyków mogących odgrywać istotną rolę w zapobieganiu lub leczeniu zakażeń MRSA.
Grupa Shu w 2013 r. stwierdziła, że suplementacja myszy bakterią skórno-komensacyjną (P.Acnes) powodowała zahamowanie wzrostu in vitro/vivo najbardziej rozpowszechnionego szczepu MRSA. Inne badanie mające na celu zbadanie hamowania przy użyciu poszczególnych gatunków probiotyków MRSA wykazały aktywność hamującą lactobacillus plantarum zarówno w hodowli komórkowej, jak i na modelach myszy.
Starzenie się skóry
Probiotyki mogą również chronić skórę przed fotostarzeniem. Ostatnie badania wykazały ochronny wpływ podawania doustnego szczepu bifidobacterii przed promieniowaniem UVB. W porównaniu z grupą kontrolną, suplementacja znacząco tłumiła zmiany w transepidermalnej utracie wody, nawilżeniu skóry, zagęszczeniu naskórka i osłabieniu uszkodzenia ścisłej struktury połączenia błony podstawnej wywoływanej przez przewlekłe napromieniowanie UVB (czyli zmiany charakterystyczne starzenia skóry), prawdopodobnie poprzez mierzalną redukcję produkcji interleukiny-1-beta w skórze. Badanie to potwierdziło wcześniejsze badania z 2014 r., w których suplementacja myszy szczepem bifidobacterii osłabiło znacznie zaburzenia bariery skórnej, wywołane przez promieniowanie UV i stres oksydacyjny skóry, zwłaszcza poprzez zredukowanie wytwarzania reaktywnych form tlenu (ROS).
Olimpia Baranowska
Literatura:
1. Bowe W, Patel NB, Logan AC. Acne vulgaris, probiotics and the gut-brain-skin axis: from anecdote to translational medicine. Benef Microbes. 2014;5(2):185-99.
2. Parodi A, Paolino S, Greco A, et al. Small intestinal bacterial overgrowth in rosacea: clinical effectiveness of its eradication. Clin Gastroenterol Hepatol. 2008;6(7):759-64.
3. Muizzuddin N, Maher W, Sullivan M, Schnittger S, Mammone T. Physiological effect of a probiotic on skin. J Cosmet Sci. 2012;63(6):385-95.
4. Di marzio L, Cinque B, De simone C, Cifone MG. Effect of the lactic acid bacterium Streptococcus thermophilus on ceramide levels in human keratinocytes in vitro and stratum corneum in vivo. J Invest Dermatol. 1999;113(1):98-106.
5. Kalliomäki M, Salminen S, Arvilommi H, Kero P, Koskinen P, Isolauri E. Probiotics in primary prevention of atopic disease: a randomised placebo-controlled trial. Lancet. 2001;357(9262):1076-9.
6. Weston S, Halbert A, Richmond P, Prescott SL. Effects of probiotics on atopic dermatitis: a randomised controlled trial. Arch Dis Child. 2005;90(9):892-7.
7. Van der aa LB, Heymans HS, Van aalderen WM, Sprikkelman AB. Probiotics and prebiotics in atopic dermatitis: review of the theoretical background and clinical evidence. Pediatr Allergy Immunol. 2010;21(2 Pt 2):e355-67.
8. Pelucchi C, Chatenoud L, Turati F, et al. Probiotics supplementation during pregnancy or infancy for the prevention of atopic dermatitis: a meta-analysis. Epidemiology. 2012;23(3):402-14.
9. Boyle RJ, Bath-hextall FJ, Leonardi-bee J, Murrell DF, Tang ML. Probiotics for treating eczema. Cochrane Database Syst Rev. 2008;(4):CD006135.
10. Di marzio L, Centi C, Cinque B, et al. Effect of the lactic acid bacterium Streptococcus thermophilus on stratum corneum ceramide levels and signs and symptoms of atopic dermatitis patients. Exp Dermatol. 2003;12(5):615-20.
11. Di marzio L, Cinque B, Cupelli F, De simone C, Cifone MG, Giuliani M. Increase of skin-ceramide levels in aged subjects following a short-term topical application of bacterial sphingomyelinase from Streptococcus thermophilus. Int J Immunopathol Pharmacol. 2008;21(1):137-43.
12. Huseini HF, Rahimzadeh G, Fazeli MR, Mehrazma M, Salehi M. Evaluation of wound healing activities of kefir products. Burns. 2012;38(5):719-23.
13. Wong VW, Martindale RG, Longaker MT, Gurtner GC. From germ theory to germ therapy: skin microbiota, chronic wounds, and probiotics. Plast Reconstr Surg. 2013;132(5):854e-861e.
14. Shu M, Wang Y, Yu J, et al. Fermentation of Propionibacterium acnes, a commensal bacterium in the human skin microbiome, as skin probiotics against methicillin-resistant Staphylococcus aureus. PLoS ONE. 2013;8(2):e55380.
15. Sikorska H, Smoragiewicz W. Role of probiotics in the prevention and treatment of meticillin-resistant Staphylococcus aureus infections. Int J Antimicrob Agents. 2013;42(6):475-81.
16. Satoh T, Murata M, Iwabuchi N, et al. Effect of Bifidobacterium breve B-3 on skin photoaging induced by chronic UV irradiation in mice. Benef Microbes. 2015;:1-8.
17. Ishii Y, Sugimoto S, Izawa N, Sone T, Chiba K, Miyazaki K. Oral administration of Bifidobacterium breve attenuates UV-induced barrier perturbation and oxidative stress in hairless mice skin. Arch Dermatol Res. 2014;306(5):467-73.
18. Levkovich T, Poutahidis T, Smillie C, et al. Probiotic bacteria induce a 'glow of health’. PLoS ONE. 2013;8(1):e53867.
19. Park KY, Jeong JK, Lee YE, Daily JW. Health benefits of kimchi (Korean fermented vegetables) as a probiotic food. J Med Food. 2014;17(1):6-20.
20. Vīna I, Semjonovs P, Linde R, Deniņa I. Current evidence on physiological activity and expected health effects of kombucha fermented beverage. J Med Food. 2014;17(2):179-88.
21. Kumar S, Mahajan BB, Kamra N. Future perspective of probiotics in dermatology: an old wine in new bottle. Dermatol Online J. 2014;20(9).